Gedurende je leven doe je ervaringen op. Ervaringen die mede bepalen hoe je in het leven staat. Deze ervaringen kunnen effect hebben op hoe je reageert in situaties. Je vindt het bijvoorbeeld lastig om je mening uit te spreken tijdens een vergadering of de juiste partner dient zich maar steeds niet aan. Soms ben je jezelf er helemaal niet van bewust dat er zich in de loop van de jaren een bepaald patroon is ontstaan. En soms weet je het wel maar is de herinnering, zeker wanneer deze in je vroegste jaren zijn ontstaan, vaag. Hoe dan ook, deze gebeurtenissen kunnen jouw vooruitgang flink in de weg staan. Is dit het geval, dan kan een familieopstelling je helpen om inzicht te krijgen in jouw blokkades.
Wat is een familieopstelling?
Familieopstelling is een vorm van psychotherapie en werd in 1993 geïntroduceerd door Anton Suibert Hellinger, een Duitse filosoof, theoloog, psychotherapeut en voormalig priester. Familieopstelling valt onder systemisch werken.
Systemisch werk legt de onderlinge verhoudingen bloot. In het geval van familieopstelling wordt getracht relaties tussen familieleden, te herkennen en te erkennen. Met deze handeling wordt geprobeerd om problemen/vraagstukken zoveel mogelijk weg te nemen, of van een dusdanige lading te voorzien dat het je niet meer hindert in je leven.
‘The greater Soul moves in only one direction, and that is to bring into union that which has been made seperate’.
– Bert hellinger, grondlegger Familieopstelling –
Soorten opstellingen
Afhankelijk van het doel van de opstelling, zijn er inmiddels verschillende soorten en vormen van een opstelling mogelijk. Wil je weten welke dynamieken er spelen in jouw familie en hoe deze jouw leven beïnvloeden, dan kan een familieopstelling kan je duidelijkheid geven. Wil je een partner, een nieuwe baan, meer verbinding, etc.? Dan zou je een ‘Verlangen Opstelling’ kunnen doen. En zo zijn er bijvoorbeeld ook doelopstellingen, loopbaanopstellingen, organisatieopstellingen en keuzeopstellingen.
Bij opstellingen hoeven ook niet direct andere mensen betrokken te zijn. Tijdens mijn opleiding tot holistisch therapeut gebruikten we poppetjes die familieleden personifieerden. Het zou van alles kunnen zijn. De hulpvraaginbrenger bepaalt, vaak in samenspraak met de therapeut, welke representanten of poppetjes er ingezet worden. Het maakt daarbij niet uit waar je vraag over gaat.
Wanneer zou je voor een opstelling kiezen
Een opstelling werkt het best wanneer er een energetische urgentie bestaat. Daarmee wordt bedoeld dat de hulpvraag belangrijk voor je is en speelt in het heden. Het maakt niet uit of deze lang geleden of recent is ontstaan. De energie en dynamiek die de opstelling dan meekrijgt is, dat weet ik uit eigen ervaring, wonderlijk te noemen. Bij mij vielen er in ieder geval een aantal interessante puzzelstukjes in elkaar waar ik mee verder kon. Je kan een opstelling voor diverse situaties gebruiken.
Voorbeeld; Je cijfert jezelf steeds weg en je komt maar niet aan jezelf toe. Aan datgene waar JIJ blij van wordt. Het kan een oud patroon zijn wat al jaren in de familie speelt. Maar het kan ook te maken hebben met het niet gezien worden tijdens je jeugdjaren. Een opstelling kan je de interessante handvatten en inzichten geven waar je weer mee verder kan. Hetzelfde geldt wanneer je merkt dat je stagneert of lijd onder onverwerkte gevoelens van rouw. Wanneer er een conflict in de zakelijke of familiare sfeer speelt of je vindt het moeilijk om je weg te vinden in deze maatschappij. Ook bij lichamelijke en/of mentale klachten waar je niet uitkomt, zoals angsten of eenzaamheid, denk dan eens aan een opstelling.
Accepteren en loslaten
Wat ook belangrijk is dat degene die als familie bestempeld worden, de biologische familie is. Dat kan extra lastig zijn/voelen wanneer je, net zoals ik, geadopteerd, bent. Het is niet nodig om deze kant van de familie te kennen, zegt Els van Steijn tijdens een gesprek met Giel bij Kukuru. ‘Je bent 50% je biologische vader en 50% je biologische moeder. Als je hen innerlijk niet volledig accepteert, met alles waar je naar verlangt en wat zij je niet kunnen geven, dan zal je ook nooit tevreden worden over jezelf.’
Familieopstellingen bij Live4fit
Tijdens mijn ochtend familieopstelling kon ik mijn hulpvraag nog meer terugbrengen tot de essentie. Charissa vraagt net zolang door, totdat deze goed genoeg voelt om ermee aan de slag te gaan. De volgende stap is het uitzoeken van de representanten die passen bij het verhaal. Ook dit is een energetisch proces. Is dit gedaan, dan gaat het proces eigenlijk als vanzelf lopen.
Het is alsof je in een toneelstuk zit waar je zelf de hoofdrol in speelt. Els van Steijn zal deze opmerking van mij zeker niet waarderen, maar voor mij voelde het wel zo. Er worden ruzies beslecht, gehuild, gelachen, gevloekt, geknuffeld, etc. Het is de setting van mijn verhaal en complete vreemden die zich inleven in de rol van mijn dierbaren, wat het een bijzondere ervaring maakt, bizar zelfs. Na deze middag stapte ik in de auto en zette de radio aan. Het eerste nummer wat ik hoorde was het favoriete nummer van mijn vader. Ik was al flabbergasted maar dit was een extra, en ik noem het woord nog maar eens, bizarre afsluiting van deze dag.
‘Je bent 50% je biologische vader en 50% je biologische moeder. Als je hen innerlijk niet volledig accepteert, met alles waar je naar verlangt en wat zij je niet kunnen geven, dan zal je ook nooit tevreden worden over jezelf.’
– Els van Steijn, familieopstellingen
De kracht van familieopstelling
Om een systeem goed te laten functioneren, is het belangrijk dat elk radartje of elk individu op de juiste plaats staat. Pas dan verloopt een proces vloeiend. Misschien kan je het vergelijken met een lopende band in een fabriek. Als er iets niet op de goede plek staat, dan merk je dat in het proces. Het hoeft nog niet direct spaak te lopen, maar de procedure verloopt minder soepel. Wanneer er hierdoor meerdere onderdelen gaan haperen, dan is het tijd om in te grijpen en alles weer recht te zetten. Ook dat onderdeeltje waar het mee begon. En daar kan een opstelling je bij helpen.
Wat ook bijzonder is, is dat een opstelling impact heeft voor alle betrokken partijen, zowel voor de hulpvraaginbrenger maar zeker ook als representant. Hoe dat kan, vraag ik aan Charissa, eigenaresse van Live4Fit;
‘De rol waar iemand als representant voor wordt gevraagd heeft altijd, op een of andere manier, betrekking op zijn of haar eigen systeem, zegt Charissa. Daarom kom je ook als representant niet voor niets in die betreffende rol terecht en zal dit ook in zijn/haar systeem doorwerken. Vaak weet diegene dan ook, op het moment zelf of achteraf, waarom je in deze rol bent gevraagd. Dus ook als representant werkt een opstelling krachtig door in het eigen systeem.’
Hoe vind je jouw praktijk voor familieopstelling?
Familieopstellingen zijn populair vandaag de dag. Blijkbaar zijn er meer mensen op zoek naar een vorm van duidelijkheid voor iets wat in het verleden is gebeurd en tevens iets wat hen richting kan geven in het heden. Een geschikte praktijk te vinden die bij je past, is nog niet zo makkelijk. Er wordt veel over geschreven, er zijn diverse opleidingen te volgen en tal van therapeuten op het internet te vinden waar je een dagdeel of hele dag met een (familie)opstelling aan de slag kan.
Vertrouwen is belangrijk in deze methode. Mogelijk is het issue waar je mee worstelt niet iets wat je aan de grote klok wilt hangen. Maar een bepaalde mate van openheid wordt wel van je gevraagd tijdens deze bijzondere vorm van systeemtherapie.
Mijn advies zou zijn;
1. Leg je oor te luister, misschien ken je iemand die goede ervaringen heeft met een praktijk die (ook) familieopstelling aanbiedt.
2. Zo niet, lees dan de reviews op google en/of op de website. Spreekt een praktijk je aan, dan zou dat maar zo de goede match kunnen zijn.
3. Mocht je niet ver willen of kunnen reizen, check dan wat er in je omgeving te vinden is.
4. Bel de praktijk als je twijfelt. Geef dit gesprek je een goed gevoel, maak dan een afspraak.
Aanrader
Ben je geïnteresseerd in familieopstellingen, dan raad ik je aan de boekenreeks ‘De Fontein’ van Els van Steijn te lezen. Een aantal van deze pareltjes zijn ook te vinden als luisterboeken op Storytel.
Els van Steijn is een autoriteit op dit gebied. Ze is niet voor niets een veel gevraagde gast wanneer het dit onderwerp betreft. Check YouTube of een podcast channel en je komt haar zeker tegen.
Holi-Me Roadtrip, so far…
Hoe werkt jouw hoofd?
Hoe werkt jouw hoofd? Dat was de vraag die Ingrid Stoop tijdens een sessie stelde aan één van haar cliënten. Het antwoord op deze vraag zorgde voor de ontwikkeling van een nieuwe doelgerichte en non-verbale vraagtechniek, de Matrix Methode. Al jaren vind ik het een...
Angst is emotie
Net als vreugde, verdriet, geluk, boosheid en schaamte is angst een emotie. Een innerlijk gevoel wat zich vaak moeilijk laat omschrijven. Ieder mens heeft en ervaart emoties, meestal als gevolg van een gebeurtenis of situatie. Als een golf denderen ze, soms...